Luana Vitra: The beads of my rosary are artillery bullets

Sinds het begin van haar artistieke carrière heeft Luana Vitra zich intensief bezig gehouden met begrijpen van het rijk van de mineralen. Luana groeide op in de Braziliaanse mijnbouwregio Minas Gerais en voelt diepe verwantschap met de elementen die de aardbodem vormen. Haar kunstpraktijk wordt sterk bepaald door specifieke geografische kenmerken van de gebieden waar zij werkzaam is.

Recentelijk sloot Luana een werkperiode af in eThekwini (Durban), Zuid-Afrika. In deze regio, die in de volksmond bekend staat als het Koninkrijk van de Zoeloes, verdiepte ze zich in traditionele weef- en kralentechnieken die typisch zijn voor dit gebied. Luana's interesse in deze technieken houdt verband met de gedachte dat steek, lijn en herhaling een belangrijke rol spelen in spirituele handelingen.

Voor haar solopresentatie in Kunstinstituut Melly reflecteert Luana op de relatie tussen handenarbeid en gebed. Als kind observeerde ze biddende mensen, die de kralen van de rozenkrans door hun handen lieten gaan, en daarbij herhaaldelijk hetzelfde gebed uitspraken. Luana ziet spiritualiteit ook als een reis die de handen maken over de kralen, alsof deze punten het lichaam naar het onzichtbare leiden, bescherming bieden en een gevoel van zingeving. Dit aspect overstijgt culturele verschillen, en sluit aan bij de energetische eigenschappen van verschillende metalen, en de patronen die sinds jaar en dag met kralen en door metalen zijn gevormd.

Vanwege hun spirituele vermogen worden complexe geometrische vormen en patronen onder meer ingezet om affectie uit te drukken. In de Zoeloe-cultuur gebeurt dat bijvoorbeeld in liefdesbrieven. Dat inspireerde Luana om deze vormen en patronen om te zetten naar haar eigen spirituele wereld. De pijlen en speren die zij gebruikt verwijzen naar Orisha, een bovennatuurlijk wezen dat zijn oorsprong heeft in verschillende Afrikaanse religies, en die geassocieerd wordt met de jacht, bossen, dieren en rijkdom. Luana gebruikt in haar installaties uiteenlopende materialen die politieke vragen oproepen over spirituele oorlogsvoering in Brazilië en daarbuiten, zowel in het verleden als in onze tijd.

Luana Vitra werd geselecteerd door de Commissioning Committee van het Hartwig Art Production | Collection Fund om onderzoek te doen en nieuwe technieken te leren voor een werk dat in de collectie wordt opgenomen. Het resultaat wordt vervolgens geschonken aan de Nederlandse staat als integraal onderdeel van de Rijkscollectie, beschikbaar voor instellingen in binnen- en buitenland.

First Double 1 & 2

Deze solotentoonstelling van Luana maakt deel uit van de serie First Double 1 & 2. Die titel is ontleend aan een gezamenlijk album van de Zuid-Afrikaanse muzikanten Madala Kunene, Baba Mokoena en Sibusiso Mndaweni. In hun songteksten verbinden zij gebeurtenissen en thema’s met elkaar die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben – zoals een moeder die naar de markt gaat, een vader die een renbaan bezoekt en anti-koloniale verzetsliederen. Op die manier worden er diepere verbanden weergegeven die er bestaan tussen het dagelijks leven en bredere sociaal-politieke thema's. In vijf solotentoonstellingen worden onder de titel First Double 1 & 2 uiteenlopende maar onderling verbonden onderwerpen verkend, waaronder spirituele technologieën, ontginning van mineralen, landgerelateerde kwesties, queer kosmologieën en het herinneren van historische gebeurtenissen. Behalve van Luana Vitra zijn in de serie First Double 1 & 2 solotentoonstellingen te zien van Cihad Caner, Jabu Arnell, Nolan Oswald Dennis en Sara Sejin Chang (Sara van der Heide).