Italiaanse filmavond

Voortbordurend op de thematiek van het werk van Margaret Salmon, organiseert Witte de With een filmavond met twee Italiaanse meesterwerken: Rome Open City (1946) van Roberto Rossellini, gevolgd door Una giornata particolare (1977) van Ettore Scola.

‘Italian films are first and foremost reconstituted reportage. The action could not unfold in just any social context, historically neutral, partly abstract like the setting of a tragedy, as so frequently happens with the American, French, or English cinema. As a result, the Italian films have an exceptionally documentary quality that could not be removed from the script without thereby eliminating the whole social setting into which its roots are so deeply sunk. This perfect and natural adherence to actuality is explained and justified from within by a spiritual attachment to the period. Undoubtedly, the tide of recent Italian history cannot be reversed. Thus, the war is felt to be not an interlude but the end of an era.’

Aldus André Bazin aan het eind van de jaren veertig in zijn baanbrekende essay over Italiaanse neorealistische cinema*. De twee films die in Witte de With getoond worden spelen zich af vóór en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zij onderzoeken het effect van het fascisme op de Italiaanse bevolking, gezien door de ogen van twee moeders. De betekenis van de moederfiguur in de Italiaanse cultuur speelt een grote rol in het werk van Margaret Salmon, die gedurende een zes maanden durend verblijf in Italië de film Ninna Nanna maakte, een drieluik over jonge moeders en hun baby’s, te zien in de tentoonstelling in Witte de With.

Naast bepaalde thema’s uit de Italiaanse cinema, wordt Salmon geïnspireerd door de stilistische en technische vernieuwingen van de neorealisten. In het genoemde essay legt Bazin de nadruk op de ogenschijnlijke objectiviteit van de neorealistische films, die tot stand komt doordat alleen gebruik wordt gemaakt van natuurlijk licht, altijd uit de hand wordt gefilmd, en er geen gebruik wordt gemaakt van geconstrueerde filmsets. De meeste films uit de neorealistische school zijn opgenomen in doodgewone huiskamers, met behulp van niet-professionele acteurs. Rossellini´s Rome Open City wordt beschouwd als het archetypische voorbeeld van deze beweging. Ook Scola´s Una giornata particolare, die een paar jaar later werd gemaakt, voldoet aan veel van de neorealistische conventies.

Tentoonstelling:

Margaret Salmons tentoonstelling blijft deze avond open tot 19:00 uur, zodat u deze voorafgaande aan de filmavond kunt bezoeken.

• Uit “An Aesthetic of Reality: Neorealism”, in: What is Cinema? André Bazin, Volume 2. University of California Press, LTD. Londen, UK, 1971/2005. Herdrukt in Margaret Salmon, WdW Uitgevers, 2007.