Als deel van de doorlopende samenwerking sinds juni 2012 tussen Witte de With Center for Contemporary Art en het Centre for Art and Philosophy presenteren wij met trots Speculative Art Histories, een driedaags internationaal onderzoek symposium met filosofen en kunsthistorici.
2 mei 2013: Speculative philosophy and art
3 mei 2013: Diagrammatics and the radical picturesque en Speculative conceptions
4 mei 2013: Speculative presences en Speculative expressions
In navolging van de recente ‘speculatieve wending’ in de Continentale filosofie, die werd voorbereid door Gilles Deleuze en Alain Badiou en wordt uitgewerkt door onder andere Quentin Meillassoux, Brian Massumi, Isabelle Stengers en Reza Negarastani, stelt deze conferentie zich tot doel een contradiscours van
speculatieve benaderingen van kunst, en in het bijzonder kunstgeschiedenis, voor te stellen.
Hoe kunnen hedendaagse materialistische, realistische, pragmatische, vitalistische of objectgeoriënteerde speculaties alternatieven bieden voor de complementaire relatie tussen kunstfilosofie en kunstgeschiedenis, die veelal is gebaseerd op wederzijdse erkenning en kritische afbakening in plaats van op verbeeldingsrijke kruisbestuivingen? Welke nieuwe, ‘intermediale’ methodologieën kunnen deze speculaties bieden aan de kunst en aan het kunsthistorische discours? Of omgekeerd, hoe kan de ontmoeting met kunst leiden tot nieuwe vormen van filosofie? Op welke manier vormen speculatieve concepten van tijd, verleden en contingentie een uitdaging voor typisch moderne verhoudingen tot de ‘geschiedenis’ van de kunst?
Hebben bijvoorbeeld premoderne kunsttheorieën, zoals maniëristische of gotische kunsttheorieën, een onverwachte hedendaagse relevantie? En wat is het speculatieve potentieel van kunstwerken? Opent het speculatieve de deur naar nieuwe mogelijkheden om kunst uit te breiden naar gebieden zoals biologie, wiskunde of de digitale wereld? Wat is het esthetische ‘ding’ of ‘object’, zij het geanimeerd of niet? Wat betekent het om een idee te hebben? En tot slot, wat blijft er over van ‘schoonheid’ en ‘expressiviteit’ na decennia van kritisch wantrouwen en beschaamde deconstructie?
De leidende intuïtie achter deze conferentie, is dat zowel de moderne kloof tussen filosofie en kunstgeschiedenis, als de postmoderne roep om meer interdisciplinariteit, geïnspireerd zijn door de afkeer van meer speculatieve benaderingen van kunst. Dat het ook anders kan leren we van vroege formalistische kunsthistorici, zoals Heinrich Wölfflin en Aloïs Riegl, die op haast constructivistische wijze vitalististische filosofie en empirisch onderzoek met elkaar verbonden en wier traditie tot ver in de twintigste eeuw werd voortgezet door mensen zoals Henri Focillon en Henri Maldiney.
Op 3 en 4 mei zal tijdens het symposium Insurgence (2013) te zien zijn. Deze documentaire door Épopée – groupe d’action en cinema, handelt over de gebeurtenissen tijdens de Printemps Érable (de protestacties door studenten in Montreal, 2012). Insurgence wordt getoond in relatie tot de presentatie van Épopée-lid Erik Bordeleau waarin hij een speculatieve lezing van het cinematografische medium uiteenzet.
Het Speculative Art Histories Symposium is het resultaat van de Speculative Art Histories leesgroep die tweemaal per maand samenkomt bij Witte de With om belangrijke kunsttheoretische teksten te bespreken, gaande van recente filosofische teksten door filosofen als Brian Massumi of Graham Harman tot teksten uit het canon van de kunstgeschiedenis door bijvoorbeeld Michael Fried of John Dewey.
De Speculative Art Histories leesgroep is tot stand gekomen door de samenwerking tussen het Center for Art and Philosophy (CAP) en Witte de With Center for Contemporary Art.
[figure speculative art histories Bertrand Prevost]
[figure speculative art histories Elisabeth von Samsonov]
[figure speculative art histories Kerstin Thomas]
[figure speculative art histories Adi Efal]
[figure speculative art histories Lars Spuybroek]
[figure speculative art histories Roundtable Speculative Conceptions]
[figure speculative art histories Kamini Vellodi Vlad Ionescu and Sjoerd van Tuinen]