Over Constant: New Babylon

In 1998 organiseerde Kunstinstituut Melly (toen nog Witte de With Centrum voor Hedendaagse Kunst) een tentoonstelling over de legendarische Nederlandse kunstenaar Constant Nieuwenhuys (1920-2005), die kortweg Constant werd genoemd. Deze omvangrijke tentoonstelling en begeleidende publicatie richtte zich op zijn decennialange project New Babylon (1959-1974). Constant vervaagde de grenzen tussen architectuur en kunst, en zijn New Babylon kristalliseerde dit: een denkbeeldige en visionaire stad, gewijd aan het principe van genot.

De tentoonstelling Constant: New Babylon werd samengesteld, in nauwe samenwerking met Constant, door architectuurhistoricus Mark Wigley en Bartomeu Mari, directeur van onze instelling van 1996 tot 2002. De tentoonstelling omvatte een uitgebreide reeks werken, variërend van maquettes en schilderijen, tot boeken en manifesten. Alles bij elkaar legden de werken Constant's visie bloot van een maatschappij van totale automatisering waarin de noodzaak om te werken vervangen wordt door een nomadisch leven van creatief spel voortgestuwd door verlangen. Als gevolg daarvan introduceert New Babylon een fictieve realiteit waarin de traditionele architectuur uiteenvalt samen met de sociale instellingen die ze in stand houdt. Aanvankelijk was hij optimistisch, maar in de latere jaren van zijn werk begon Constant kritischer na te denken over de ondergang van zijn Utopia, zoals beschreven in een lange bespreking van de tentoonstelling in de New York Times: “He sketches an apocalypse in black and red: madness, slavery, dehumanization, the dystopian consequences of unquenchableunequenchable desire.” ["Hij schetst een apocalyps in zwart en rood: waanzin, slavernij, ontmenselijking, de dystopische gevolgen van onblusbaar verlangen."]

Dit najaar wordt deze tentoonstelling uit 1998 opnieuw bekeken bij Kunstinstituut Melly. On Constant: New Babylon presenteert een vitrine met archiefmateriaal met betrekking tot Constants tentoonstelling, waaronder correspondentie, promotiemateriaal en publicaties. Een van die documenten is het educatieve pamflet van de tentoonstelling, dat de toeschouwers aanspoorde na te denken over hoe New Babylon kan worden geïnterpreteerd in het licht van de opkomst van het internet: As the world is more interconnected than ever, what does New Babylon say about society today? Is desire and play more important now than ever, and if so, what are the consequences? [Wat zegt New Babylon, nu de wereld meer dan ooit onderling verbonden is, over de huidige samenleving? Is verlangen en spel nu belangrijker dan ooit, en zo ja, wat zijn de gevolgen?]

Over Constant: New Babylon is een van de verschillende kleinschalige tentoonstellingen die ons tentoonstellingsarchief activeren; deze worden gepresenteerd in MELLY. De huidige presentatie is gepland in samenhang met een publieksprogramma georganiseerd in samenwerking met Het Nieuwe Instituut en Master Interior Architecture: Research + Design (MIARD) aan het Piet Zwart van de Willem de Kooning Academie, beide in Rotterdam. De presentatie is ter gelegenheid van de opening van Constant 101.