Kelly Sinnapah Mary: The Fables of Sanbras

Kelly Sinnapah Mary woont en werkt op het eiland Guadeloupe, een Frans overzees departement. In haar werk houdt ze zich bezig met natuurlijke, historische, folkloristische en voorouderlijke materialen uit deze archipel in het Caribisch gebied. Haar schilderijen, wandtapijten, sculpturen en artistieke interventies putten uit haar persoonlijke achtergrond, haar directe omgeving en historische bronnen en wateren. Sinnapah Mary is een afstammeling van contractarbeiders die, oorspronkelijk gevestigd in de Zuid-Indiase deelstaat Tamil Nadu, geforceerd, gemanipuleerd en/of met enige instemming naar Guadeloupe werden overgeplaatst na de afschaffing van de slavernij in de negentiende eeuw. Storytelling en archetypes zijn onderdeel van haar onderzoek naar haar eiland, waar ze de weelderige ecologie van mangroven, ravijnen, vulkanen, weiden en voorgebergten onderzoekt, evenals de omstreden geschiedenissen en revoluties.

Voor de kunstenaar was het relevant om haar werk verdieping te geven door de lens van filosoof, dichter en schrijver Aimé Césaire, met name zijn ideeën rond 'de terugkeer'. Voor Césaire, een van de grondleggers van de Négritude-beweging in de Franstalige literatuur, betekende dit zowel pleiten voor menselijke waardigheid en culturele gelijkheid, als verzet tegen koloniale waarden en het vieren van de Afrikaanse cultuur. Ook van invloed op haar is het werk van dichter Khal Torabully, schrijfster Maryse Condé en andere Caribische intellectuelen die worstelen met de impact van kolonialisme en ervaringen vanuit de diaspora. Sinnapah Mary heeft een grote interesse in het verweven van menselijke en niet-menselijke uitingen van verwantschap. De kunstenaar zegt dat deze interesse deels is ingegeven door haar grootmoeder, Violette. Op verschillende manieren erkent het werk van Sinnapah Mary de zorg van deze oudere mentor voor haar tuin en voor verweesde dieren.

Deze tentoonstelling toont bestaande en nieuwe kunstwerken in opdracht en is de eerste van Sinnapah Mary in Nederland. Bij het maken van deze werken houdt de kunstenaar rekening met dagelijkse rituelen—zoals elke ochtend de kippen voeren en de planten water geven—en de flora en fauna rondom haar huis en atelier. Ze werkt met een archief van herinneringen, bestaande mythologieën en gangbare vormen van bijgeloof, die samen tegen de ideologische constructies strijden die door het Westen zijn opgelegd. Haar schilderijen verwijzen naar rituelen, maar ook naar ontmoetingen tussen inheemse en invasieve wezens van land en zee.

De hoofdpersoon in het werk van de kunstenaar heet 'Sanbras'. Het zwarte lichaam van Sanbras, deels kind, deels vrouw, wordt regelmatig verweven met flora en fauna. Haar lange vlecht is soms een nest voor blauw gespikkelde eendeneieren. Haar mijmeringen in het bos gaan zowel over medicijnvondsten als ondeugend spelen. Ook vaak te zien in de visuele fabels van Sinnapah Mary is een mangoeste. Ze transformeert dit kleine vleesetende zoogdier van een gevaarlijke plaag tot een geliefd huisdier. Dit soort verwevenheden verbeelden het aanbreken van een nieuw tijdperk, waarin een menselijke wereld en een meer-dan-menselijke wereld verbinding en verwantschap met elkaar vinden. Een zorgzame relatie met de natuur betekent hier ook de strijd tegen wereldrijken en koloniale projecten die de natuurlijke wereld willen domineren en beheersen.

Kelly Sinnapah Mary: The Fables of Sanbras is gecureerd door Sour Grass als onderdeel van Gatherings and Passages, een meerjarig initiatief van Kunstinstituut Melly, gericht op Caribische hedendaagse kunst en cultuur. Sour Grass is het curatorial agency van Annalee Davis en Holly Bynoe op Barbados. Sinds 2021 gaan programma’s van Gathering and Passages onder meer in op het slavernijverleden en diaspora, postkoloniale ervaringen en ecologische crises.