Alma Heikkilä: halfdoorlatend & gevoelig

De Finse kunstenaar Alma Heikkilä is gefascineerd door de gemeenschappelijke activiteiten van het bosecosysteem, de verbinding met haar lichaam alsook de schepsels die op en in het menselijk lichaam leven. Voor 84 STAPPEN presenteert Heikkilä een nieuwe installatie die bestaat uit twee grote doeken. Samen vormen ze het gemiddelde volume van de darmwand van een mens: in totaal dertig vierkante meter. Op het eerste doek benadert de kunstenaar het werk als een bosbed op het microbiële niveau. Op het tweede doek, dat achter het eerste hangt, verbeeldt zij een close-up van een menselijk voorhoofd. Als het licht door het tweede doek schijnt, wordt de wisselwerking tussen het menselijk lichaam en de omgeving benadrukt.

Met dit werk nodigt Heikkilä ons uit om bewust te worden van de vele symbiotische relaties waarvan we deel uitmaken—met of zonder ons medeweten­—en de essentiële rol die ze spelen om ons voortdurend te ontwikkelen tot wie we zijn. Haar werk moedigt ons aan om na te denken over hoe opgenomen kennis ons begrip van wat het betekent om mens te zijn, kan bevragen. Haar werk nodigt ons ook uit om na te denken over hoe onze besluitvorming en subjectieve ervaringen worden beïnvloed door biologie, zoals uit onderzoek is gebleken. De prefrontale cortex, het hersengebied dat betrokken is bij uitvoerende functies, zoals plannen en beslissingen nemen, bevindt zich achter het voorhoofd. Recente gegevens suggereren dat het menselijk lichaam een supercomplex ecosysteem is met triljoenen bacteriën en andere micro-organismen die al onze lichaamsoppervlakken bewonen, zoals de huid, en vooral de darmen. Microbiota, specifiek in de darmen, kunnen veel fysiologische factoren sterk beïnvloeden, waaronder cognitieve functies, zoals leer-, geheugen- en besluitvormingsprocessen. Heikkilä benadert het maken van kunst als een ruimte om tijd door te brengen met deze concepten en met de minuscule en onzichtbare processen die zich buiten het domein van de menselijke lichamelijke zintuigen afspelen. Door deze onzichtbare biologische omgevingen in beeld te brengen, wil Heikkilä de aandacht vestigen op de talloze onderlinge verbanden tussen het menselijk lichaam, zijn materiële omgeving en andere soorten.