Rotterdam Cultural Histories #12: Witte de With; What’s in a name?
“Zolang het imperialistische verleden van Nederland geen onderdeel uitmaakt van het collectieve bewustzijn van toekomstige generaties en zolang kennis over de uitsluitingsprocessen waarmee de totstandkoming van de Nederlandse natie gepaard ging niet breder wordt verspreid, blijft multiculturalisme onmogelijk …”
— Gloria Wekker, White Innocence
"Op zichzelf vormen het cultureel geheugen en debatten over het verleden niet de geïnstitutionaliseerde krachten waarmee misstanden kunnen worden rechtgezet. Ze kunnen echter wel arena's creëren waarbinnen onrecht erkend wordt en waarin de nieuwe kaders worden geschetst die noodzakelijk, of zelfs afdoende, zijn voor dit herstel."
— Michael Rothberg, From Gaza to Warsaw: Mapping Multidirectional Memory
Witte de With Center for Contemporary Art werd onlangs, in het proces rond het project Cinema Olanda: Platform, uitgedaagd om stil te staan bij de nalatenschap van de naam van de instelling. De programmeurs van het platform stelden in de aanloop naar het project, en later in een open brief aan het instituut, de vraag: ‘Wat houdt het voor een witte instelling in om onder de noemer Witte de With zogenaamd ‘kritisch’ te werken?’
Deze editie van Rotterdam Cultural Histories is gewijd aan een deel van deze vraag. Met deze historische verkenning proberen we om zowel het handelen van Witte Corneliszoon de With aan het licht te brengen als een toelichting te geven op de beweegredenen achter de naamgeving van de straat in de negentiende eeuw en van de instelling zevenentwintig jaar geleden. We willen daarnaast de ruimte bieden voor openbare reacties op de vraag of Witte de With Center for Contemporary Art van naam zou moeten veranderen.
Het project heeft een afgebakende tijdsduur, uitgevoerd van september tot en met december 2017, en wordt na afloop opgenomen in het openbaar toegankelijke archief van de instelling en op onze website. Het fungeert als documentatie en kritische analyse van het koloniale verleden waar de naam Witte de With onlosmakelijk aan verbonden is. Deze instelling heeft die naam lang zonder enig bezwaar gehanteerd, wat symptomatisch is voor een bredere, nationale kwestie van het ontkennen en opschonen van de koloniale geschiedenis. Wij zetten hiermee een eerste stap in de richting van bewustwording en erkenning.
Dit project is tot stand gekomen met bijdragen van medewerkers uit verschillende afdelingen van Witte de With.
Rotterdam Cultural Histories is een samenwerking tussen TENT en Witte de With, waarmee we onze gemeenschappelijke wortels in Rotterdam verkennen en zo de raakvlakken tonen tussen onze beide programma’s. Rotterdam Cultural Histories is opgezet door Defne Ayas (directeur Witte de With) en Mariette Dölle (voormalig artistiek directeur TENT).